Niemiecka 1 marka 1873-1916 – charakterystyka monety
Srebrna moneta niemiecka o nominale 1 marki była jedną z podstawowych monet zjednoczonego Cesarstwa Niemieckiego. Waży 5,55 grama, ma średnicę 24 mm i ząbkowany rant. Produkowano ję ze srebra próby 0,900. Tym samym zawiera 5 gramów czystego srebra. Emitowano ją w latach 1873–1916.
1 marka 1873 – 1916 – awers
Awers monety przedstawia godło Cesarstwa Niemieckiego, czyli imperialnego orła z koroną i tarczą rodu rodu Hohenzollernów na piersiach. Można wyróżnić jego dwa typy. Starszy, obecny na monetach wybijanych za panowania cesarza Wilhelma I (emisje 1873–1887), przedstawia mniejszego orła z dużą tarczą herbową. Z kolei nowszy typ z czasów Wilhelma II (emisje 1891–1916) przedstawiaj większego orła wypełniającego niemal w całości pole monety, ale za to noszącego mniejszą tarczę. W dolnej partii monety pod szponami znajdują się dwie identyczne litery, a po bokach ogona orła widnieje znak mennicy.
W okresie istnienia Cesarstwa Niemieckiego monety wybijano w dziewięciu mennicach, którym odpowiadały następujące znaki: A – Berlin, B – Hanower (do 1878), C – Frankfurt (do 1879), D – Monachium, E – Drezno (1872–1887) i Muldenhutten (od 1887), F – Stuttgart, G – Karlsruhe, H – Darmstadt (do 1882), J – Hamburg.
1 makra 1873 – 1916 – rewers
Dominującym elementem niemieckiej monety o nominale 1 marki jest wieniec z liści dębu okalający nominał “1 marka” (“1 MARK”). Nad wieńcem w otoku znajduję nazwa kraju emitenta “Rzesza Niemiecka” (“DEUTSCHES REICH”). Pod wieńcem umieszczono z kolei datę wybicia.
Liście dębu są charakterystycznym symbolem niemieckich monet od 1837 roku. Zawarty wtedy w Monachium traktat miał utorować drogę do zjednoczenia różnorodnych niemieckich walut i utworzenia wspólnoty ekonomicznej, a jako symbol tych ustaleń obrano właśnie liście ważnego dla niemieckiej kultury drzewa. Dąb, swoisty “król lasu”, symbolizuje siłę, honor i długowieczność. Od najdawniejszych czasów uchodził również za drzewo, pod którym sprawowano sądy. Uważano bowiem, że jego przymioty pozytywnie wpłyną na sprawiedliwość wydawanych wyroków.
Niemiecka 1 marka 1873–1916 – tło historyczne
Po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku powstała potrzeba stworzenia wspólnego systemu monetarnego dla całego Cesarstwa. Dotychczasowy wielowalutowy system oparty na talarach, guldenach i innych regionalnych walutach, został zastąpiony przez jednolitą walutę – markę. Marka dzieliła się na 100 fenigów, co pozwalało na wprowadzenie monet o różnych drobnych nominałach dostosowanych do potrzeb codziennych transakcji. Produkcja monet o nominale 1 marki i niższym leżała w gestii centralnych władz Cesarstwa, co oznaczało, że na tych monetach nie znajdowały się przedstawienia władców poszczególnych krajów związkowych, a jedynie symbole wspólne dla całego państwa, takie jak godło cesarskie. Nowy system monetarny był ważnym krokiem w stronę konsolidacji Cesarstwa Niemieckiego i umocnieniu jego tożsamości narodowej.
