20 marek niemieckich – charakterystyka monety
Cesarstwo Niemieckie, zwane także Rzeszą Niemiecką, było państwem federalnym składającym się z wielu organizmów politycznych zjednoczonych pod przewodnictwem Prus w 1871 roku. Mimo pewnego stopnia unifikacji kraje związkowe zachowały swoją odrębność, która uwidaczniała się m.in. na wybijanych na terenie cesarstwa monetach. O ile ich rewers był jednolity i przedstawiał herb Rzeszy, to przedstawienia na awersie były już nieco bardziej zróżnicowane. Cztery królestwa (Prusy, Bawaria, Saksonia i Wirtembergia) i 18 księstw wchodzących w skład cesarstwa uwidaczniały na awersach wizerunki swoich władców, a trzy Wolne Miasta Hanzeatyckie – Brema, Hamburg i Lubeka – reprezentowane były przez swoje herby.
20 marek – złoto: stylistyka
Mimo mnogości emisji złote monety Rzeszy Niemieckiej utrzymały spójną stylistykę. Królestwa i księstwa na awersie umieszczały popiersia władców. Legenda wokół przedstawienia podawała ich imiona oraz tytulaturę, np: „Wilhelm II, cesarz niemiecki, król Prus” lub „Otto, król Bawarii”. Z kolei miasta wokół swojego herbu umieszczały formułę podobną do następującej: „Wolne i hanzeatyckie miasto Hamburg”. Na rewersie monet dwudziestomarkowych wokół herbu cesarstwa rozciągał się napis „Deutsches Reich” – „Rzesza Niemiecka”, po czym następnie podawano datę wybicia. Na samym dole, pod cesarskim orłem między dwoma gwiazdami, zapisywano nominał oraz walutę, czyli „20 mark” – „20 marek”. Rant monety zawierał zaś dewizę Cesarstwa Niemieckiego: “Gott mit uns” – “Bóg z nami”.
20 marek – złoto: znaki mennicy
Po zjednoczeniu Niemiec na terytorium cesarstwa funkcjonowało kilka mennic, które wybijały złote 20 marek na zlecenia państw członkowskich. Znaków mennicy należy szukać zawsze na awersie monety, tuż pod przedstawieniem monarchy lub miasta. Wybite tam litery identyfikują następujące mennice: A – Berlin, B – Hanower, D – Monachium, E – Muldenhütten, F – Stuttgart, G – Karlsruhe, J – Hamburg. Najpopularniejsze są monety pruskie pochodzące z mennicy w Berlinie. Marki bite w pozostałych mennicach przeważnie należą do rzadszych i chętniej poszukiwanych przez kolekcjonerów.
20 marek niemieckich – ciekawostki
W przeciwieństwie do większości krajów Starego Kontynentu Cesarstwo Niemieckie nigdy nie przystąpiło do Łacińskiej Unii Monetarnej (kolejnym ważnym wyjątkiem była Wielka Brytania), dlatego 20 marek niemieckich odbiega wagowo od wielu pozostałych europejskich złotych monet o tym samym nominale.
Rzucającym się w oczy, wyjątkowym władcą, którego wizerunek uwidacznia złota moneta 20 marek, jest ten znajdujący się na monecie pruskiej bitej w latach 1914–1915. Po wybuchu I wojny światowej cesarz Wilhelm II został tam przedstawiony w wojskowym uniformie, co dla złotych monet było wówczas zabiegiem niezwykle rzadkim. Wysiłek wojenny ponoszony przez Cesarstwo Niemieckie w trakcie trwania konfliktu ostatecznie spowodował całkowite wstrzymanie ich emisji.